Een pelgrimstocht lopen is op zich al een flinke uitdaging. Maar hoe werkt dat als je diabetes hebt en je 24 uur per dag suikerwaarden in de gaten moet houden. Dana Ploeger overwon haar eigen angst en ging op weg naar Santiago. (publicatie Trouw)
01-06-2018 ESP: We hike to change diabetes day 7, Los Arcos
Route van Estella naar Los Acros /
Foto’s Ronald Hoogendoorn
Door de dikke mist rijdt de minibus via kronkelende weggetjes naar de top van de berg bij Saint-Jean-Pied-de Port. Zo nu en dan passeert de bus enkele wandelaars, die ineengedoken in regenjassen voetje voor voetje dezelfde route afleggen als de bus. Enigszins beschaamd kijk ik naar deze échte pelgrims, die de eerste zware etappe zelf lopen. Bij een Mariabeeld bovenop de 1500 meter hoge berg in de Franse Pyreneeën word ik afgezet en begint míjn Camino.
Vandaag geen vergezichten, alles is gehuld in mist. Via een spookachtig pad zet ik mijn eerste pelgrimsstappen richting Santiago de Compostella. Die voelen magisch met links en rechts loslopende paarden die kort met me oplopen. Ik ben deze wandelweek sowieso nooit alleen, want ik onderneem de pelgrimage met twintig Nederlanders die, net als ik diabetes type 1, en sommige type 2 hebben. We wandelen in zes dagen ruim 150 kilometer van de eeuwenoude Sint Jacobsroute door Frankrijk en Noord-Spanje.
Eigenlijk ben ik geen langeafstandswandelaar, maar toen ik enkele maanden geleden een bericht las over deze challenge, georganiseerd door de Bas van de Goor Foundation, gaf ik me spontaan op. Het leek me wel wat: een doel stellen, stevig trainen en dan kijken of het positief zou uitwerken op mijn diabetes. Als een soort instant-motivator. In de vijf maanden voorbereidingstijd liep ik hele dagen door Nederland, soms vergezeld door een vriendin, meestal alleen. Ik merkte dat mijn lichaam enorm moest schakelen, 20 kilometer wandelen is echt wat anders dan een yoga-uurtje. Ik kreeg allerlei pijntjes en was na zo’n dag lopen soms zo moe dat ik thuis meteen op de bank in slaap viel.
Eenmaal in Spanje wandelen we elke dag 25 kilometer – door de bergen. Ik ben er best nerveus over, ga ik het wel halen? Als ik de eerste dag tijdens een plaspauze een beetje onhandig van een talud op een rots val, baal ik helemaal. Nu wandel ik ook nog met een blauwe bil en pijnlijke rug. Het helpt enorm dat ik ‘t niet alleen doe; als het tegenzit, is er altijd wel iemand die vraagt: ‘gaat het?’ We zitten allemaal in hetzelfde suikerschuitje en letten scherp op wat deze inspanning doet met de glucosewaarden. Ieder uur stoppen we even om te checken hoe hoog ieders suikerwaarde is.
Soms zit een medewandelaar te laag: een hypo! Na het eten van wat druivensuiker, een paar dadels of wat vruchtensap kunnen we weer verder. De hekkensluiter van de groep is gepensioneerd internist Henk Bilo, hij geeft medisch advies, vangt uitvallers op en behandelt blaren. Ook oud-volleyballer Bas van de Goor (diabetes type 1), initiatiefnemer van deze tocht, loopt mee. Hun aanwezigheid geeft me een veilig gevoel. Het krijgen van een hypo vind ik spannend, zeker omdat ik mensen ken die er weleens door in coma zijn geraakt. Dan is wandelen in de groep een prachtige manier om mijn eigen lichaam en grenzen beter te leren kennen. De focus moet – net als in het echte leven – niet de hele tijd op diabetes liggen. Ik wil ook genieten van het pelgrimeren en me spiritueel verbinden met die miljoenen mensen die mij voorgingen. Als ik de eerste avond doodmoe in het Middeleeuwse dorp Roncesvalles in de schaars verlichte kapel neerplof en alle wandelaars (en fietsers, want je kunt de Camino ook fietsen) uit meer dan veertig landen naar voren worden geroepen om de zegen te ontvangen, weet ik: nu is het echt begonnen.
De eerste dagen wandelen we gestaag door, steeds de bordjes met de bekende Jacobsschelp volgend. Onderweg wordt er gezucht, gesteund en veel gelachen. De gesprekken gaan over thuis, de kinderen, het werk – en over diabetes. Hoe doe jij het op je werk, hoe hoog staat jouw pomp? Wat vind jij van de nieuwe sensor? Ik leer veel. Er ontstaan bondjes tussen mensen die hetzelfde tempo lopen. Ik loop veel in de achterhoede, voel me het meest verwant met de ploeteraars. De derde dag hike ik stoer mee met de koplopers en moet dat ’s avonds flink bezuren. Waarom moest ik mezelf nu weer bewijzen? De dag erop mogen we kiezen: de hardcore etappe van 32 of die van 23 kilometer. Ik kies de laatste en heb nu als motto: ik loop voor mezelf, voor niemand anders. Dat helpt.
De tweede helft van de week kan ik meer genieten. De natuur is overweldigend mooi, het gaat van dichtbegroeide bossen naar klaproosvelden, van middeleeuwse stadjes tot berghellingen vol bloeiende brem. En naast stevige klimmen zijn er steeds fijne rustmomenten – met lekkere tapas en pinchos. In een café of een kapel haal ik elke dag een stempel voor in mijn Camino-paspoort. De vijfde dag loop ik een paar uur met twee wandelmaatjes, we praten over wat onze mooiste en moeilijkste momenten uit ons leven waren. Hier draait zo’n tocht om.
De zesde dag lopen we de laatste kilometers richting Logroño en ineens ben ik het zat. Ik verlang naar huis, mijn rug doet zeer en ik heb vier blaren. Allemaal bekende wandelaarskwaaltjes. De diabetes is op de achtergrond geraakt. Ook omdat het prima gaat. Geen hypo’s overdag, eentje in de nacht. Door al dat bewegen heb ik driekwart minder insuline nodig gehad. Heerlijk! Mijn lijf blijkt sterker dan ik dacht. Die overtuiging neem ik mooi mee naar huis.
Wandelen met diabetes
Ieder jaar organiseert de Bas van de Goor Foundation weer een wandeltocht naar Santiago de Compostella, alleen voor mensen met diabetes. Die vindt plaats van 1 – 9 september 2019. Er is nog plek. U kunt zich opgeven via de website. Vooraf vindt een medische check plaats (op papier). Er zijn ook hardloop, ski- en fietschallenges. Meer informatie: bvdgf.org/actie
